Oι ενέργειες του δήμου σχετικά με την αποτροπή της καταστροφής τoυ ρέματος στα Λουτρά Αλίμου

Επιστολή - απάντηση προς τον σύλλογο «Θουκυδίδης ο Αλιμούσιος», απέστειλε ο δήμος Αλίμου σχετικά με το θέμα που έχει προκύψει στα Λουτρά Αλίμου.

Συγκεκριμένα, πριν λίγο καιρό ο σύλλογος διοργάνωσε ενημέρωση κατοίκων σχετικά με την καταστροφή του φυσικού υδροβιότοπου (εκβολές ρέματος Τραχώνων) στην περιοχή Λουτρά Αλίμου. Στο πλαίσιο της Ανάπλασης – Επένδυσης στον Μητροπολιτικό Πόλο Ελληνικού – Αγ.Κοσμά υλοποιείται, μεταξύ άλλων, και το έργο της διαπλάτυνσης της κοίτης του ρέματος Τραχώνων, η οποία μέχρι σήμερα έχει φθάσει στο ύψος της συμβολής του ρέματος με τη γέφυρα στον παράδρομο της λεωφ. Ποσειδώνος, δηλαδή στο προσεχές μέλλον επίκεινται έργα στο τελευταίο (κατάντη) τμήμα του ρέματος, από το ύψος της λεωφ. Ποσειδώνος μέχρι την εκβολή του ρέματος στο ύψος του Μικρού Λιμένος των αλιέων (περιοχή Αγ.Κοσμά Δήμου Αλίμου).

Μεταξύ των δρομολογημένων εργασιών, όμως, συμπεριλαμβάνεται και η μετατόπιση της εκβολής του ρέματος Τραχώνων, από τη σημερινή του θέση (Αγ.Κοσμάς), σε καινούρια θέση (Β’ Αλίπεδο Αλίμου), επιφέροντας μια έντονη αλλοίωση της μορφολογίας του ρέματος και ολόκληρης της περιοχής.

Ανεξάρτητα από την τυπική νομιμότητα και την ουσιαστική πληρότητα των μελετών αναφορικά με την οριοθέτηση και τη μετατόπιση της εκβολής του ρέματος, τίθεται εν προκειμένω και ένα διάφορο, και εξόχως σημαντικό, διακριτό ζήτημα, το οποίο ρυθμίζεται αυτοτελώς από οικείες νομοθετικές διατάξεις, τις οποίες στο σύνολό τους έχει αγνοήσει η επικείμενη μετατόπιση της εκβολής του ρέματος: η προστασία του Παράκτιου Υγρότοπου των Λουτρών Αλίμου. Πρόκειται για τον φυσικό σχηματισμό στις σημερινές εκβολές του ρέματος, ο οποίος έχει διαμορφωθεί από αιώνων, και αποτελεί έναν υγρότοπο όπου συναντάται το νερό του ρέματος με το αλμυρό νερό της θάλασσας, δημιουργώντας μοναδικές συνθήκες για την επιβίωση και παρουσία σπάνιων ειδών πανίδας. Ο υγρότοπος αυτός θα καταστραφεί ολοσχερώς από την αποξήρανση, επιχωμάτωση και επέμβαση τεχνικών εργασιών στον χώρο, δεδομένου μάλιστα ότι η εκβολή του ρέματος θα οδηγηθεί σε τελείως διαφορετικό σημείο, όπου δεν θα υπάρχουν πλέον οι συνθήκες δημιουργίας και διατήρησης του ως άνω προστατευόμενου υγροτόπου.

Για το σημαντικό και ειδικής νομοθεσίας ζήτημα αυτό, έχει συντάξει αναλυτική και πλήρως τεκμηριωμένη νομική Γνωμοδότηση ο διακεκριμένος Δικηγόρος στο ΣτΕ κ. Κων/νος Βαϊνανίδης, ο οποίος είναι Δημότης Αλίμου, κάτοικος της περιοχής Παλαίου Αλίμου και Γραμματέας του Δ.Σ. του Εξωραϊστικού και Πολιτιστικού Συλλόγου της περιοχής Παλ. Αλίμου «Θουκυδίδης ο Αλιμούσιος». Η Γνωμοδότηση αυτή, που συνετάγη αδαπάνως (pro bono) από τον Δικηγόρο κ. Κ. Βαϊνανίδη, απευθύνεται στον ως άνω Σύλλογο και χορηγήθηκε επίσης ατελώς και αδαπάνως στον Δήμο Αλίμου, μεταξύ άλλων αναφέρει και τα εξής:

« Ι. Συνοπτική Περίληψη της Γνωμοδότησης

Η γνωμοδότηση απαντά σε εύλογα ερωτήματα που μου θέσατε η/και ανέκυψαν κατά την διάρκεια της έρευνάς μου, σε σχέση με το τμήμα του ρέματος Τραχώνων που αρχίζει από την Λεωφόρο Ποσειδώνος και περατούται στην ακτή, όπου, στο πλαίσιο των έργων του Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού, έχει σχεδιαστεί η εκτροπή της σημερινής φυσικής κοίτης και των φυσικών εκβολών του ρέματος, προκειμένου να κατασκευαστούν τεχνητές εκβολές ώστε, μέσω της εκτραπείσας κοίτης του ρέματος να εκβάλει αυτό μέσα στην ακτή της κολυμβητικής παραλίας των Λουτρών Αλίμου, στο σημείο που σήμερα βρίσκονται οι εγκαταστάσεις του Ναυτικού Ομίλου Αλίμου (Ν.Ο.Α.).

Η γνωμοδότησή μου τεκμηριώνει ότι:

1. Στην περιοχή που αναφέρεται η παρούσα γνωμοδότηση, υφίσταται στην σημερινή φυσική απόληξη της κοίτης του ρέματος Τραχώνων και την πέριξ αυτής παράλια και θαλάσσια περιοχή, μη θεσμικά οριοθετημένος, Προστατευόμενος Μικρός Υγρότοπος Προτεραιότητας Β’, εξαιρετικής περιβαλλοντικής αξίας, με την ονομασία «Παράκτιος Υγρότοπος Λουτρών Αλίμου» ή «Παράκτιο Έλος Λουτρών Αλίμου» (στη συνέχεια ο Υγρότοπος), εκτάσεως περίπου 9,4 στρεμμάτων, αυτοτελώς προστατευόμενος από την ισχύουσα νομοθεσία και καταγεγραμμένος σε επίσημα έγγραφα και βάσεις δεδομένων (Ίδετε αναγραφή του παράκτιου υγρότοπου Λουτρών Αλίμου σε Παράρτημα ΙΧ και άρθρ. 20. παρ. 2. γ ββ του Ν. 4277/2014 «Υγρότοποι Β’ Προτεραιότητας», σε καταλόγους ΕΚΒΥ, ΕΛΚΕΘΕ, μνεία του στην «Στρατηγική & άξονες δράσης για τη διατήρηση των υγροτόπων της Αττικής και την προσαρμογή τους στην κλιματική αλλαγή – Περιφέρεια Αττικής – Αθήνα - Νοέμβριος 2014», το ΠΕΣΠΚΑ της Περιφέρειας Αττικής κ.α.).

2. Ο παραπάνω αυτοτελής Υγρότοπος είναι συνυφασμένος με την σημερινή κοίτη και τις σημερινές φυσικές εκβολές του ρέματος Τραχώνων, τις οποίες επικαλύπτει και εκτείνεται και σε ευρύτερη περιοχή πέριξ αυτών, η δε ύπαρξή του εξαρτάται απόλυτα από την παροχέτευση σε αυτόν των υδάτων του ρέματος.

3. Από τα 4 σχεδιαγράμματα, που δημοσιεύθηκαν στο ΦΕΚ 1-3-2018/Τεύχος Α.Α.Π./35 και μνημονεύονται στο άρθρο 5 («Καθορισμός οριογραμμών ρεμάτων») του Π.Δ. της 28-2-2018 «Έγκριση του Σχεδίου Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης (ΣΟΑ) του Μητροπολιτικού Πόλου κλπ.» (στη συνέχεια Π.Δ. του 2018) που επικυρώνει την προταθείσα από τον Επενδυτή νέα οριοθέτηση του ρέματος Τραχώνων, απουσιάζει η απεικόνιση της πορείας και θέσης της σημερινής φυσικής κοίτης και των σημερινών φυσικών εκβολών του ρέματος Τραχώνων, γεγονός που παραβιάζει ρητή διάταξη της ισχύουσας νομοθεσίας (Άρθρο 1 παρ. 9 Νόμου 4258/2014). Με τον τρόπο αυτό δεν κατέστη γνωστή στον Ελληνικό λαό (άλλως αποσιωπήθηκε ή απεκρύβη) η σχεδιαζόμενη εκτροπή της σημερινής φυσικής κοίτης και η επιχωμάτωση των φυσικών εκβολών του ρέματος Τραχώνων, λόγω της μετάθεσής τους σε άλλο χώρο, παραβιαζόμενης έτσι μεταξύ άλλων της αρχής της διαφάνειας και την επιβαλλόμενης δημοσιότητας. Η παράλειψη θέτει θέμα νομιμότητας της οριοθέτησης.

4. Η επικυρωθείσα από το Π.Δ. του 2018 νέα οριοθέτηση του ρέματος Τραχώνων, παρέλειψε κατά παράβαση ρητής διάταξης της ισχύουσας νομοθεσίας να περιλάβει μέσα στις οριογραμμές του ρέματος τον παραπάνω Υγρότοπο, καίτοι αυτός είναι φυσικό στοιχείο που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του υδατορέματος, έχει προφανή περιβαλλοντική αξία και χρήζει προστασίας, εξού και όφειλε να περιληφθεί μέσα στις οριογραμμές του ρέματος (άρθρο 1 παρ. 9 γ του Ν. 4258/2014). Με τον τρόπο αυτό αποσιωπήθηκε η ύπαρξη του Υγρότοπου, επειδή η ύπαρξη του θα υποχρέωνε τους μελετητές, το Ελληνικό Δημόσιο και όλους τους εμπλεκόμενους, να περιλάβουν μέσα στην οριογραμμή του ρέματος και τον Υγρότοπο εκτάσεως περίπου 9,4 στρεμμάτων που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων και μια μικρή λίμνη (λιμνοθάλασσα), την παρακείμενη σε αυτή παραλία, και τον μπροστά τους θαλάσσιο χώρο. Εάν γνώριζε το Συμβούλιο της Επικρατείας ότι αποσιωπήθηκε η ύπαρξη του Υγρότοπου που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του Υδρορέματος, δεν μπορεί παρά να είχε απαιτήσει να περιληφθεί ο Υγρότοπος μέσα στην οριογραμμή του ρέματος. Η παράλειψη θέτει θέμα νομιμότητας της οριοθέτησης.

5. Η προβλεπόμενη επιχωμάτωση της φυσικής κοίτης του ρέματος, καθώς αυτή πλησιάζει στις σημερινές φυσικές εκβολές, και η προβλεπόμενη επιχωμάτωση των σημερινών φυσικών εκβολών, συνεπάγεται την ολοκληρωτική καταστροφή του παραπάνω Υγρότοπου και της σημερινής εξαιρετικού κάλλους και περιβαλλοντικής αξίας κατάφυτης στην περιφέρειά της φυσικής λίμνης των εκβολών, όπου αναμιγνύονται τα νερά του ρέματος με θαλάσσιο νερό και αποτελεί τόπο διαβίωσης, διέλευσης και παραμονής προστατευόμενης πανίδας, στην οποία περιλαμβάνεται και διεθνώς επαπειλούμενη με εξαφάνιση (ΕΚΒΥ, ΕΛΚΕΘΑ, Κατάλογος της Διεθνούς Ένωσης για την Διατήρηση της Φύσης και των Φυσικών Πόρων (IUCN).

6. Δεν διαπιστώθηκε από τον υπογράφοντα η ύπαρξη στις δημοσιευμένες εγκριτικές Υπουργικές Αποφάσεις και στις μελέτες των επιπτώσεων στο περιβάλλον των έργων του Μητροπολιτικού Πόλου, μνεία είτε της ύπαρξης του Υγρότοπου στο συγκεκριμένο σημείο, πολλώ δεν μάλλον, στις περιβαλλοντικές συνέπειες της σχεδιαζόμενης εξαφάνισής του!

7. Δεν διαπιστώθηκε από τον υπογράφοντα ότι η σχεδιαζόμενη καταστροφή του Υγρότοπου είναι αναγκαία για την αποτροπή πλημμυρών στην περιοχή, το αντίθετο μάλιστα. Σίγουρα δε, ακόμη και εάν ήταν αναγκαία αντιπλημμυρική παρέμβαση, αυτή θα μπορούσε κάλλιστα να υλοποιηθεί με διαπλάτυνση της υπάρχουσας φυσικής κοίτης και των σημερινών φυσικών εκβολών χωρίς να καταστραφεί ο Υγρότοπος.

8. Καταλήγω στο συμπέρασμα ότι η επικυρωθείσα από το Π.Δ. του 2018 οριοθέτηση και διευθέτηση (εκτροπή) του ρέματος Τραχώνων, στο τμήμα του από την Λεωφόρο Ποσειδώνος μέχρι την θάλασσα, έγινε κατά παράβαση του άρθρου 24 του Συντάγματος, της Εθνικής και Ευρωπαϊκής περιβαλλοντικής νομοθεσίας και τις διεθνείς συμβάσεις που έχει κυρώσει η Ελλάδα για την προστασία του περιβάλλοντος.

9. Λαμβάνοντας υπόψη την υφιστάμενη πάγια αλλά και εξαιρετικά πρόσφατη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, καταλήγω στο συμπέρασμα ότι ο προ-έλεγχος του Π.Δ. του 2018 που έγινε από το Συμβούλιο της Επικρατείας περατώθηκε χωρίς να του έχει αποκαλυφθεί τόσο η ύπαρξη του Υγρότοπου, κατά πάσα πιθανότητα δε, και το γεγονός ότι στην συγκεκριμένη περιοχή ετίθετο θέμα εκτροπής της φυσικής κοίτης και των φυσικών εκβολών του ρέματος Τραχώνων.

ΙΙ. Κυρίως μέρος της Γνωμοδότησης

Α. Προκαταρτικά – Πληροφορίες επί του θέματος.

Ο Σύλλογός μας είναι εξωραϊστικό και πολιτιστικό σωματείο, εδρεύει και δραστηριοποιείται σε θέματα που αφορούν την περιοχή που είθισται να καλείται Παλαιός Άλιμος και συνορεύει με το δυτικό σύνορο του Μητροπολιτικού Πόλου.

Τα μέλη του Συλλόγου μας είναι στην συντριπτική τους πλειοψηφία κάτοικοι του Παλαιού Αλίμου και δημότες Αλίμου που κάνουν χρήση ιδίως κατά τους θερινούς μήνες για κολύμβηση και αναψυχή την κολυμβητική παραλία που βρίσκεται ακριβώς κάτω από τον τόπο κατοικίας τους, χαρακτηρισμένη, όπως διαπίστωσα, από την ισχύουσα νομοθεσία «Υδατικό Σύστημα Αναψυχής» με Κωδικό ακτής ΕLBW069195015 και την ονομασία ΑΛΙΜΟΣ, γνωστή επίσης με τις ονομασίες Λουτρά Αλίμου και Β’ Αλίπεδο Λουτρών Αλίμου.

Μου ζητήθηκε να γνωματεύσω με την ιδιότητά μου ως Γραμματέα και pro bono νομικού συμβούλου του Συλλόγου μας αλλά και ως κατοίκου του Παλαιού Αλίμου ήδη από το 1993, εάν είναι νόμιμη η εκτροπή της εκβολής του ρέματος Τραχώνων μέσα στην ακτή των Λουτρών Αλίμου και εάν επιτρέπεται οι επενδυτές του Μητροπολιτικού Πόλου, οι εργολάβοι, οι υπεργολάβοι και λοιποί προστηθέντες τους να συνεχίσουν έργα στην περιοχή τα οποία εκτρέπουν την υπάρχουσα φυσική κοίτη του ρέματος Τραχώνων στα τελευταία της 150 περίπου μέτρα πριν από τις σημερινές φυσικές εκβολές του ρέματος στρέφοντάς την, απότομα δεξιά όπως κατεβαίνει προς την θάλασσα αμέσως μετά την Λεωφόρο Ποσειδώνος, για να καταλήξει μέσα στην κολυμβητική παραλία ΑΛΙΜΟΣ όπου έχει σχεδιαστεί η νέα εκβολή του ρέματος Τραχώνων και η δημιουργία δύο προβόλων προκειμένου το ρέμα να εκβάλει βαθύτερα στην θάλασσα, σε κάποια απόσταση από την κολυμβητική παραλία.

Ακολουθεί περιγραφή της περιοχής που άρχεται από τα λουτρά ΑΛΙΜΟΣ και καταλήγει στο ανατολικό πέρας του Υγρότοπου προς την περιοχή του Αγίου Κοσμά προκειμένου να γίνει απόλυτα κατανοητό σε ποια περιοχή αναφερόμαστε:

Εάν βρεθούμε στο κέντρο της παραλίας ΑΛΙΜΟΣ που χρησιμοποιείται καθημερινά από πλήθος λουόμενων και κοιτάξουμε προς την θάλασσα, στο αριστερό μας χέρι και σε ικανή απόσταση, λίγο πριν από το τέλος της παραλίας βρίσκονται εδώ και 40 περίπου χρόνια, οι εγκαταστάσεις του Ναυτικού Ομίλου Αλίμου (Ν.Ο.Α.). Αμέσως μετά, εκεί που κλείνει ο μυχός του κόλπου των Λουτρών Αλίμου υπάρχει ένα μικρό ακρωτήριο. Στο ακρωτήριο αυτό υπάρχει ένα τεχνητό λιμανάκι, γνωστό ως «το Μικρό Λιμανάκι», το οποίο χρησιμοποιούν εδώ και 40 περίπου χρόνια για να ελλιμενίζουν κάποιες λίγες βάρκες τους τα μέλη ενός σωματείου ερασιτεχνών αλιέων. Έχουν επίσης έναν αποθηκευτικό χώρο που χρησιμοποιούν για την τοποθέτηση διαφόρων υλικών ψαρέματος και ως εντευκτήριο τους.

Σε επαφή σχεδόν με το Μικρό λιμανάκι, ανατολικά όπως κινούμεθα πεζή από αυτό προς τον Άγιο Κοσμά, βρίσκονται οι φυσικές εκβολές του ρέματος Τραχώνων. Στο σημείο εκείνο της ακτής που εκβάλει το ρέμα υπάρχει μια μικρή λίμνη στην οποία αναμειγνύεται το γλυκό νερό του ρέματος με το νερό της θάλασσας από ένα άνοιγμα που συνδέει την λίμνη με τον θαλάσσιο χώρο μπροστά της. Το άνοιγμα αυτό ενίοτε καλύπτεται από φερτά υλικά με αποτέλεσμα να μην διακρίνεται η σύνδεσή της με την θάλασσα. Η λίμνη αυτή περιβάλλεται στο μεγαλύτερο μέρος της τόσο από χαμηλή όσο και υψηλή βλάστηση. Η ίδια πυκνή βλάστηση ανέκαθεν κάλυπτε και τα δύο φυσικά πρανή και τις όχθες της κοίτης του ρέματος Τραχώνων από το σημείο που η κοίτη του περνάει κάτω από την Λεωφόρο Ποσειδώνος μέχρι και την απόληξή της στην μικρή αυτή λίμνη των φυσικών εκβολών του ρέματος. Αμέσως μετά την μικρή λίμνη, όπως περπατάμε με κατεύθυνση ανατολικά προς τον Άγιο Κοσμά, υπάρχει σχετικά μικρού πλάτους και μήκους βραχώδης κατά διαστήματα παραλία που δεν προσφέρεται για κολύμβηση.

Ο χώρος που περιγράψαμε ανωτέρω (δηλαδή η φυσική κοίτη του ρέματος Τραχώνων από την Λεωφόρο Ποσειδώνος μέχρι την φυσική της εκβολή στην μικρή λίμνη με τον έμπροσθεν αυτής θαλάσσιο χώρο, η παραλία που βρίσκεται ανατολικά αμέσως μετά την μικρή λίμνη προς την κατεύθυνση του Αγίου Κοσμά και ο θαλάσσιος χώρος μπροστά από αυτήν, είναι ο προστατευμένος Υγρότοπος Προτεραιότητας Β’, βιότοπος εξαιρετικής φυσικής ομορφιάς και περιβαλλοντικής αξίας, που οι κάτοικοι της περιοχής μας, αλλά και πολλοί Αθηναίοι, επισκέπτονται πεζή, αναζητώντας γαλήνη σε ένα ονειρεμένο φυσικό περιβάλλον δίπλα στην φύση και την θάλασσα.

Ο χώρος αυτός ήταν πάντοτε προσιτός στους κατοίκους της περιοχής μας, και επειδή ήταν ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, καθολική ήταν η απαίτηση των δημοτών του Αλίμου να εξασφαλιστεί η περαιτέρω συντήρηση, ανάπλαση, και βελτίωσή του, πολλώ μάλλον που, εξ όσων ήταν γνωστό, ήταν μεταξύ των Υγρότοπων που το 2014 κατά Προτεραιότητα Β’ επιλέχθηκαν για την εκπόνηση μελετών, τη χρηματοδότηση δράσεων και έργων προστασίας, αποκατάστασης, ανάδειξης και διαχείρισής τους με προγράμματα που χρηματοδοτούνται από τα ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΣΠΑ 2014-2020 και στην συνέχεια ΕΣΠΑ 2021-2027).

Στις πρώτες ημέρες του μηνός Απριλίου τρέχοντος έτους, το ΔΣ του Συλλόγου μας πληροφορήθηκε από κατοίκους της περιοχής, ότι τους εμποδίστηκε η πρόσβαση στον παραπάνω Υγρότοπο από φράκτες φτιαγμένους με λαμαρίνες.

Προσπαθώντας οι κάτοικοι να δουν τι συνέβαινε στον χώρο, διαπίστωσαν ότι πίσω από τους φράκτες, σκαπτικά και κοπτικά μηχανήματα τα οποία χειρίζονταν εργατικό προσωπικό που εργάζεται στον Μητροπολιτικό Πόλο του Ελληνικού, είχαν αρχίσει και σε σημαντικό βαθμό προχωρήσει σε κοπή, κυρίως της υψηλής βλάστησης που κάλυπτε την αριστερή όχθη και τα πρανή της κοίτης του ρέματος Τραχώνων, αμέσως μετά την Λεωφ. Ποσειδώνος όπως η κοίτη κατέρχεται προς τις εκβολές, αλλά και να ισοπεδώνουν ή/και να κατεβάζουν το επίπεδο των πρανών στο ίδιο αριστερό τμήμα του ρέματος και να αποψιλώνουν την περιοχή πίσω από τα πρανή στο ίδιο τμήμα.

Οι παραπάνω κάτοικοι, όπως πληροφορηθήκαμε, εξανέστησαν από το θέαμα της καταστροφής του υγρότοπου και απείλησαν να καλέσουν την αστυνομία. Το επεισόδιο έληξε με την άμεση αποχώρηση των εργαζόμενων από τον χώρο. Τις επόμενες ημέρες δεν διαπιστώθηκε να γίνονται εργασίες στο συγκεκριμένο σημείο.

Ο Σύλλογός μας, μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου τα οποία έχουν γεννηθεί και διαβιούν σε απόσταση μερικών δεκάδων μέτρων από την συγκεκριμένη περιοχή του Αλίμου, ενημέρωσαν τον κ. Δήμαρχο Αλίμου και οργανώθηκε επείγουσα συγκέντρωση δημοτών του Αλίμου στελεχών του Δήμου περιλαμβανομένων του κ. Δημάρχου και του κ. Προέδρου του Δημοτικού Συμβουλίου Αλίμου, αλλά και ειδικών επιστημόνων που ασχολούνται με το περιβάλλον, ωκεανολόγων και άλλων, στον χώρο που βρίσκεται το Μικρό Λιμανάκι.

Εκεί αναφέρθηκε, ότι οι εργασίες του επενδυτή αποβλέπουν στο να εκτραπεί η φυσική πορεία του ρέματος Τραχώνων ώστε, αντί να ακολουθήσει την από αιώνων χαραγμένη φυσική πορεία της που την οδηγούσε στην μικρή λίμνη της φυσικής εκβολής του ρέματος, να εκβάλει μέσα στην κολυμβητική παραλία ΑΛΙΜΟΣ, κάνοντας μια απότομη στροφή δεξιά, αμέσως μετά την Λεωφόρο Ποσειδώνος, στο σημείο που γινόταν οι παραπάνω εργασίες. Στη συζήτηση αναφέρθηκε ότι ο κ. Δήμαρχος Αλίμου είχε ζητήσει από την Περιφέρεια τον Φεβρουάριο του 2019 να μην γίνει η σχεδιαζόμενη εκτροπή εκβολών προς έναν χώρο κολύμβησης, αλλά ήδη ήταν φανερό ότι το αίτημα του δεν εισακούστηκε1.

Το σύνολο των παρισταμένων εξέφρασε την ανάγκη αποτροπής της διαφαινόμενης εκτροπής της κοίτης του ρέματος, ώστε να εξασφαλιστεί ότι, αμέσως μετά την Λεωφόρο Ποσειδώνος, ακολουθώντας την φυσική της πορεία, θα συνεχίσει να εκβάλει στις σημερινές φυσικές της εκβολές και όχι στην παραλία των Λουτρών Αλίμου.

Σημειώνεται εν προκειμένω ότι η κολυμβητική παραλία ΑΛΙΜΟΣ (Β’ Αλίπεδο Αλίμου ή Λουτρά Αλίμου) είναι η μόνη φυσική αμμώδης παραλία του Αλίμου2, ότι είναι μέχρι σήμερα ελεύθερα προσβάσιμη στο κοινό χωρίς καταβολή εισιτηρίου, ότι κατακλύζεται από κόσμο τους καλοκαιρινούς μήνες, ότι στην τελευταία καταμέτρηση καθαρότητας βρέθηκε καθαρή από ρύπους, και μάλιστα πιο καθαρή από όλες τις άλλες παραλίες που αρχίζουν από τον Φλοίσβο του Παλαιού Φαλήρου μέχρι και την περιοχή του Αγίου Κοσμά, και ότι ακριβώς στον χώρο που πρόκειται να εκβάλει το Ρέμα Τραχώνων, υπάρχει εδώ και 40 χρόνια εγκατεστημένος ο Ν.Ο.Α .

Λίγες ημέρες μετά, σε ενημερωτική συγκέντρωση του Επενδυτή, ο υπογράφων ρώτησε τα παριστάμενα στελέχη του σε επήκοο όλων, εάν θα είχαν αντίρρηση να μην υλοποιηθεί η σχεδιαζόμενη εκτροπή της κοίτης, με δεδομένη την αναστάτωση που προκάλεσε στους δημότες του Αλίμου, αλλά και με δεδομένο ότι τόσο ο χώρος των σημερινών φυσικών εκβολών όσο και ο χώρος στον οποίο σχεδιάζει ο επενδυτής να εκτρέψει την κοίτη και τις εκβολές του ρέματος δεν του έχει μεταβιβαστεί αλλά ανήκει στο Ελληνικό Δημόσιο, για δε τις εργασίες στα ρέματα μας είχε δηλώσει ήδη προφορικά ότι αρμόδια είναι η Περιφέρεια. Η απάντηση που μας δόθηκε ήταν ότι η εκτροπή προβλέφθηκε από Προεδρικό Διάταγμα και επομένως για να παραμείνει η κοίτη και οι εκβολές στην παρούσα φυσική τους θέση, θα έπρεπε να τροποποιηθεί το Π.Δ., πράγμα ιδιαίτερα πολύπλοκο, χωρίς να μας απαντηθεί εάν ο Επενδυτής θα είχε αντίρρηση στην ματαίωση της εκτροπής. Το θέμα που είχε ανακύψει έγινε γνωστό σε ευρύτερο κύκλο προσώπων και από το γεγονός της αναφοράς του από τον κ. Δήμαρχο Αλίμου σε τηλεοπτικούς σταθμούς που έδειξαν ενδιαφέρον και από αναφορές στο διαδίκτυο. Μεταξύ άλλων, επικοινώνησε μαζί μας, και ανταλλάξαμε απόψεις, η δημοσιογράφος κ. Ελένη Παπαδοπούλου η οποία άρχισε και περάτωσε μια κατά την κρίση μου πολύ αξιόλογη και ιδιαίτερα κατατοπιστική και αντικειμενική έρευνα για λογαριασμό του ιστότοπου Inside Story. Η έρευνα της αυτή, συνοδευόμενη από σημαντικό φωτογραφικό υλικό και παραπομπές σε πηγές με χρήσιμες πληροφορίες επι του θέματος, με βοήθησε ιδιαίτερα στην σύνταξη της παρούσας γνωμοδότησης και την ευχαριστώ.

Παράλληλα ο Σύλλογος μας, με παρακάλεσε να ερευνήσω για το πως ήταν δυνατόν να έχει επιτραπεί η εκτροπή των εκβολών του ρέματος Τραχώνων με το Π.Δ. του 2018, την στιγμή που όπως ήταν ήδη γνωστό σε όλους το Συμβούλιο της Επικρατείας, έχει κατ’ επανάληψη κρίνει ότι απαγορεύεται αυστηρότατα η εκτροπή της κοίτης των ρεμάτων από την φυσική τους θέση επειδή η συγκεκριμένη ενέργεια παραβιάζει το άρθρο 24 του Συντάγματος που επιβάλει την προστασία του περιβάλλοντος.

Μου ετέθησαν έτσι, ερωτήματα τα οποία παραθέτω κατωτέρω συνοδευόμενα από τις απαντήσεις μου.

(1. Το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Αλίμου στην συνεδρίασή του της 26/2/2019 είχε ομόφωνα ταχθεί εναντίον της μεταβολής της θέσης εκβολής του ρέματος θεωρώντας, μεταξύ άλλων ότι ...“η εκτροπή της εκβολής δημιουργεί έναν χώρο απολύτως επιτρεπόμενης και ασφαλούς κολύμβησης στο Ακίνητο της Επένδυσης (όπου σήμερα απαγορεύεται η κολύμβηση) και μία δημοτική παραλία στο Β’ Αλίπεδο του Δήμου Αλίμου, όπου πλέον θα απαγορεύεται η κολύμβηση (ενώ σήμερα επιτρέπεται)”.

2. Η δεύτερη χαρακτηρισμένη ως Υδατικό Σύστημα Αναψυχής του Αλίμου είναι η κολυμβητική παραλία ΑΚΤΗ ΗΛΙΟΥ με κωδικό Ακτής ELBWO69195016 αλλά είναι τεχνητή παραλία.)»

Με δεδομένη τη μεγάλη σημασία του μοναδικού αυτού οικοσυστήματος για την περιοχή μας, αλλά και την αξία διατήρησης του φυσικού περιβάλλοντος από έντονες αλλοιώσεις και ανθρωπογενείς παρεμβάσεις, για τις οποίες δεν υφίσταται ούτε τεκμηριωμένη ανάγκη, ούτε εν γένει οποιαδήποτε αναγκαία Μελέτη, προτείνουμε στα μέλη της Δημοτικής Επιτροπής τη λήψη Απόφασης για το ως άνω θέμα και εν συνεχεία την παραπομπή του θέματος στο Δημοτικό Συμβούλιο. Η Απόφαση προτείνεται να έχει το ακόλουθο περιεχόμενο:

Ο Δήμος Αλίμου, ως κατά νόμον αρμόδιος (τοπική αρχή του άρθρου 13 §3 γ’ του ν. 3937/2011) για τη φύλαξη και προστασία του φυσικού παράκτιου υγροτόπου στα Λουτρά Αλίμου (εκβολές ρέματος Τραχώνων) με Κωδικό GR300431000 (37^o54”1’N και 23^o42”58’Ε) και σε άσκηση της αρμοδιότητάς του αυτής:

1. Απαγορεύει στις εταιρείες Lamda Development S.A., Ellinikon S.A. και σε κάθε άλλον εργολάβο, υπεργολάβο, προστηθέντα, εταιρεία και εν γένει κάθε νομικό και φυσικό πρόσωπο, την παρέμβαση, επέμβαση, εργασίες, αλλοίωση και εν γένει υλική επενέργεια στον εν λόγω προστατευόμενο χώρο προτεραιότητας Β’, σύμφωνα με το άρθρο 20 ν. 4277/2014.

2. Ομοίως απαγορεύει κάθε έμμεση επέμβαση στον χώρο αυτόν, ήτοι κάθε εργασία στον ευρύτερο χώρο του υγροτόπου (εκβολές ρέματος), που θα έχει ως αποτέλεσμα τη διακοπή της τροφοδοσίας του υγροτόπου με νερό, την αποξήρανση και την καταστροφή ή αλλοίωση αυτού.

3. Γνωστοποιεί την παρούσα Απόφασή του σε όλες τις συναρμόδιες Υπηρεσίες και εμπλεκομένους φορείς για τις δικές τους κατά νόμον ενέργειες, στο μέτρο της αρμοδιότητας ενός εκάστου. Ιδίως η Απόφαση να γνωστοποιηθεί στις ως άνω εταιρείες, στην Περιφέρεια Αττικής (Γραφείο Εκτελεστικού Γραμματέα, Γραφείο Αντιπεριφερειάρχη Περιβάλλοντος, Γραφείο Γενικού Διευθυντή Βιώσιμης Ανάπτυξης και Κλιματικής Αλλαγής), στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών, στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Σώμα Επιθεώρησης Νοτίου Ελλάδος-Τμήμα Επιθεώρησης Περιβάλλοντος, Γραφείο Ελληνικού), στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής, στο Υπουργείο Ναυτιλίας & Νησιωτικής Πολιτικής, στο Υπουργείο Οικονομικών (Γ.Γ. Δημόσιας Περιουσίας, Κτηματική Υπηρεσία Πειραιά) και στην ΕΤ.Α.Δ. Α.Ε.

4. Δίδει εντολή και εξουσιοδότηση στη Νομική Υπηρεσία να πράξει κάθε τι απαραίτητο προς υλοποίηση της παρούσας Απόφασης και για την προστασία του φυσικού παράκτιου υγροτόπου στα Λουτρά Αλίμου.

5. Ζητά από την Κτηματική Υπηρεσία Πειραιά και την ΕΤΑΔ ΑΕ να γνωρίσουν εγγράφως στον Δήμο Αλίμου εάν έχουν χορηγήσει άδεια σε οποιαδήποτε εταιρεία, φυσικό ή νομικό πρόσωπο για την εκτέλεση εργασιών στον εν λόγω χώρο (εκβολή ρέματος και φυσικός παράκτιος υγρότοπος), ο οποίος κείται εκτός των ορίων του Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού-Αγ.Κοσμά.

6. Εξουσιοδοτεί τον Δήμαρχο και τις Υπηρεσίες του Δήμου για την εκτέλεση της παρούσας Απόφασης.

Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΑΛΙΜΟΥ

ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΟΝΔΥΛΗΣ

alimosonline.gr/