«Τα όπλα μαζικής καταστρoφής δεν είναι το μόνο πρόβλημα»: Eπιστήμονες κύρους προειδοποιούν

Σε ένα νέο βιβλίο, ο ακαδημαϊκός του Κέιμπριτζ, Λουκ Κεμπ, καταλήγει σε ένα απαισιόδοξο συμπέρασμα - οι ανθρώπινες κοινωνίες και οι αυτοκρατορίες πάντα καταρρέουν

Σε ένα κλασικό παιχνίδι ρωσικής ρουλέτας, οι πιθανότητες ακαριαίου θανάτου είναι μία στις έξι.

Αυτές είναι και οι πιθανότητες εξαφάνισης της ανθρωπότητας μέσα σε 75 χρόνια, σύμφωνα με τον μελλοντολόγο του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, Toby Ord, ειδικό σε θέματα τεχνητής νοημοσύνης, ο οποίος υποστηρίζει ότι «όλοι θα πεθάνουν σε μια καταστροφική και ολική κατάρρευση του πολιτισμού».

Ο συνάδελφός του Ord, ο Nick Bostrom, είναι ακόμα πιο απαισιόδοξος. Εκτιμά ότι η πιθανότητα εξαφάνισης της ανθρωπότητας μέχρι τον επόμενο αιώνα είναι μία στις τέσσερις. Ο βραβευμένος με Πούλιτζερ συγγραφέας, Jared Diamond, είναι ακόμα λιγότερο αισιόδοξος, προβλέποντας ότι οι πιθανότητες επιβίωσης του είδους μας μετά το 2050, είναι μόλις μία στις δύο.

Πριν από λίγο καιρό, μόνο πολλοί συγκεκριμένοι άνθρωποι -και συγκεκριμένα συνωμοσιολόγοι- πίστευαν ότι «το τέλος του κόσμου πλησιάζει».

Αλλά αυτοί που προειδοποιούν τώρα για την επικείμενη εξαφάνισή της ανθρωπότητας είναι σεβαστoί επιστήμονες, και όχι εκκεντρικοί προφήτες της καταστροφής, όπως αναφέρει η Daily Mail. Οι επιστήμονες αυτοί επισημαίνουν τις πολλαπλές υπαρξιακές απειλές που αντιμετωπίζει το ανθρώπινο γένος: όχι μόνο τα πυρηνικά όπλα, αλλά και η ανεξέλεγκτη κλιματική αλλαγή ακόμη και η κακόβουλη τεχνητή νοημοσύνη που είναι ικανή να κατασκευάζει τα δικά της «υπερόπλα».

Σε ένα νέο βιβλίο, ο ακαδημαϊκός του Κέιμπριτζ, Λουκ Κεμπ, καταλήγει σε ένα απαισιόδοξο συμπέρασμα - οι ανθρώπινες κοινωνίες και οι αυτοκρατορίες πάντα καταρρέουν, όπως τονίζει ο ίδιος, επειδή τροφοδοτούνται από «μη βιώσιμη απληστία».

Ο Dr. Κεμπ αποκαλεί αυτές τις κοινωνίες «Γολιάθ», από τον γίγαντα πολεμιστή της Παλαιάς Διαθήκης που φαινόταν ανίκητος μέχρι που μια πέτρα τον σκότωσε.

Κάθε πολιτισμός στην ιστορία της ανθρωπότητας έχει «αυτοκαταστραφεί», λέει ο Dr. Κεμπ στο βιβλίο του. Το μοτίβο είναι πάντα το ίδιο, ξεκινώντας από την ανισότητα στον πλούτο μεταξύ των λίγων ισχυρών και των απλών ανθρώπων. Αυτό οδηγεί σε ανισορροπία στη λήψη αποφάσεων, καθώς όσοι βρίσκονται στην εξουσία – είτε είναι αυτοκράτορες, πρόεδροι ή διευθύνοντες σύμβουλοι – ξαναγράφουν τους κανόνες για να ταιριάζουν στους λίγους εκλεκτούς.

Οι κοινωνίες «Γολιάθ» είναι κυνηγοί. Απορροφούν όλο τον διαθέσιμο πλούτο και τον διοχετεύουν στην άρχουσα τάξη. Όταν το υπόλοιπο της κοινωνίας αρχίζει να λιμοκτονεί, ξεσπά. Οι αδύναμοι «Γολιάθ» ανατρέπονται εύκολα. Οι ισχυρότεροι αντιστέκονται, χρησιμοποιώντας τη στρατιωτική κυριαρχία για να παραμείνουν στην εξουσία.

Και όσο πιο σκληρά πολεμούν, τόσο πιο σκληρά πέφτουν.

Οι πολιτισμοί τους σταδιακά καταστρέφονται από τη διαφθορά, τις εσωτερικές διαμάχες μεταξύ των ηγετών, την υπερβολική επέκταση, την υποβάθμιση του περιβάλλοντος και αυτό που ο Κεμπ αποκαλεί «εξευτελισμό των μαζών».

Η κατάρρευση των υποδομών, των πολιτικών συστημάτων και του κράτους δικαίου θέτει αυτές τις κοινωνίες στο έλεος της ξηρασίας, των πυρκαγιών, των σεισμών ή των τσουνάμι, των πλημμυρών, των πολέμων και των ασθενειών – γεγονότα που κανονικά θα μπορούσαν να ξεπεραστούν, αλλά στην συγκεκριμένη περίπτωση αποτελούν το τελικό «χτύπημα θανάτου» για τον πολιτισμό.

Είναι μια εφιαλτική εικόνα. Αυτό που την κάνει τόσο συναρπαστική και τρομακτική είναι η απόδειξη που παρέχει ο Κεμπ, ότι αυτό το μοτίβο είναι αρχαίο, πολύ παλαιότερο από την ίδια τη Βίβλο.

Ο Κεμπ, ανώτερος ερευνητής στο Κέντρο Μελέτης Υπαρξιακών Κινδύνων του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, υποστηρίζει ότι σε μεγάλο μέρος της ιστορίας, η κατάρρευση μιας κοινωνίας έφερε οφέλη σε πολλούς.

Οι αυτοκρατορίες που πλούτισαν από τη δουλεία – για παράδειγμα, οι ελληνικός και ρωμαϊκός πολιτισμοί – συνέβαλαν στη διάδοση των νέων τεχνολογιών. Όταν μια κοινωνία κατέρρεε, μια άλλη αναπτυσσόταν στη θέση της, μετά από μια περίοδο αναπροσαρμογής, και εκμεταλλευόταν τα διδάγματα του παρελθόντος.

Όμως, όταν καταστραφεί ο «Γολιάθ» του 21ου αιώνα, μπορεί να μην μείνει τίποτα και κανείς να τον αντικαταστήσει. Και αυτή η καταστροφή, προειδοποιεί ο Κεμπ, φαίνεται επικείμενη.

«Τα όπλα μαζικής καταστροφής δεν είναι πλέον ο μόνος εφιάλτης»

Στη δεκαετία του 1950, τα πυρηνικά όπλα ήταν η μόνη υπαρξιακή απειλή για εμάς. Αυτό δεν έχει αλλάξει: εκτιμάται ότι υπάρχουν 10.000 τέτοιες πυρηνικές κεφαλές, που ελέγχονται όχι μόνο από τις υπερδυνάμεις Κίνα, Ρωσία και Αμερική, αλλά και από την Ινδία, το Πακιστάν, το Ισραήλ και τη Βόρεια Κορέα, καθώς και από τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Το Ιράν ήταν επίσης κοντά στην κατασκευή μιας πυρηνικής βόμβας, μέχρι που οι υπόγειες εγκαταστάσεις του έγιναν στόχος αμερικανικών επιθέσεων τον Ιούνιο. Αλλά τα όπλα μαζικής καταστροφής δεν είναι πλέον ο μόνος επικείμενος εφιάλτης – ούτε καν ο χειρότερος.

Στο παρελθόν, ασθένειες όπως ο «Μαύρος Θάνατος», περιορίζονταν από την ταχύτητα εξάπλωσής τους, που δεν ήταν μεγαλύτερη από την ταχύτητα με την οποία μπορούσαν να ταξιδέψουν οι άνθρωποι. Σήμερα, ένας νέος ιός όπως ο Covid, μπορεί να μετακινηθεί σε όλο τον κόσμο τόσο γρήγορα (και σε τόσες κατευθύνσεις) όσο τα επιβατικά αεροσκάφη.

Η κλιματική αλλαγή συμβαίνει με πρωτοφανή ρυθμό – δέκα φορές ταχύτερα από την υπερθέρμανση του πλανήτη που προκάλεσε τη μεγαλύτερη μαζική εξαφάνιση στην ιστορία του πλανήτη: την Μεγάλη Εξαφάνιση, που εξόντωσε μεταξύ 80% και 90% όλων των μορφών ζωής πριν από 252 εκατομμύρια χρόνια.

Και το 2023, εκατοντάδες επιστήμονες τεχνητής νοημοσύνης, συμπεριλαμβανομένων των επικεφαλής κορυφαίων εταιρειών ανάπτυξης όπως η Google DeepMind, εξέδωσαν μια δήλωση στην οποία υπογράμμιζαν «πραγματικούς φόβους ότι το λογισμικό που δοκιμάζανε θα μπορούσε να γίνει εξαιρετικά εχθρικό... ικανό να μας υποδουλώσει ή να μας εξαλείψει».

Αυτό που μένει να δούμε, είναι πόσο κοντά βρισκόμαστε πράγματι στην επικείμενη καταστροφή της ανθρωπότητας.

newsbomb.gr